ఈ చిత్రాలెక్కడివి?

ఈ  క్రింది  చిత్రాలు  ఏంటో  ఎక్కడివో  ఎవరయినా  గుర్తు పట్టగలరేమో  ప్రయత్నించండి.

Read more...

మా రామూ ఇక లేదు

మా మూడవ రామూ గురించి వ్రాసి కూడా బ్లాగులో పెట్టటానికి ఇదిగో అదిగో అనుకుంటూ బద్దకించాను. ఇంతలోనే దానికి బాగోలేదన్న వార్త,  ఆ పైన చనిపోయిందన్న వార్త!  అది చనిపోయే సమయానికి ఇంట్లో మా అమ్మ వాళ్లు కూడా లేరు.  అంతకు రెండు రోజుల ముందు నుండి దానికి కాస్త ఒంట్లో బాగుండటం లేదు, డాక్టరుకి చూపించి మందులు వాడారు, కాస్త తేరుకుందని బెంగుళూరు వెళ్ళారు....అంతలో ఈ వార్త!  వాళ్లు రేపు కాని రారు.  మా నాన్నకి ఇంకా ఈ వార్త తెలియదు. అసలే ఆయనకి దానిని అలా వదిలి పెట్టి ఊరెళ్లటం ఏమాత్రం ఇష్టం లేకపోయినా తప్పక వెళ్లారు.  రేపు వచ్చాక ఈ వార్త తెలిసి ఎలా స్పందిస్తారో అని మా అందరికి కంగారు.  మొన్న దానికి బాగోనప్పుడే పది మంది డాక్టర్లని సంప్రదించి....సరయిన డాక్టరు లేరని ఓ రోజంతా హడావిడీ చేసారు. అసలు ఈ వయస్సులో వాళ్లకి అదే పెద్ద తోడు.....దానితోనే వాళ్లకి కాస్త కాలక్షేపం.

మా చిన్నప్పుడు మా ఇంటికి వచ్చే RMP డాక్టరు గారికి ఓ పెద్ద ఆల్సేషియన్ కుక్క ఉండేది.  దాని పేరు సీజర్--అప్పటికి ఇంకా జూలియస్ సీజరు పేరు తెలియదు కాబట్టి ఇదేం పేరబ్బా అనుకునేవాళ్లం.  నేను కనుక కుక్కను పెంచుకుంటే ఏ రామూనో రాజూనో అని పేరు పెడతా గాని ఇలాంటి పిచ్చి పేర్లు పెట్టను అనుకునేదాన్ని. అలాగే మా ఇంట్లో మేము పెంచుకున్న మూడు కుక్కల పేర్లు రామూనే!

మా రెండో రామూ అలా అకస్మాత్తుగా చనిపోయాక చాలా రోజులు ఎవరం మళ్లా కుక్కని పెంచాలన్న ఆలోచన చేయలేదు. తరువాత ఎప్పుడో మా మూడో రామూ వచ్చింది మా ఇంటికి. ఇది కూడా మా మొదటి ఇద్దరి రామూలు వచ్చిన ఇంటినుండే వచ్చింది. ఇది ఎప్పుడొచ్చిందో కూడా నాకు గుర్తు లేదు..బహుశ పదిహేనేళ్లు పైనే అయి ఉంటుంది. దూరంగా ఉండటానేమో నాకు దీనితో అంత అనుబంధమూ లేదు, కాని దానికి మాత్రం మా మీద చాలా ఆభిమానం. ఇప్పటికీ ఇంటికి వెళితే ముందు ఓ  పది నిమిషాలు దాని  తల నిమరకపోతే ఊరుకోదు.  ఆ అభిమానం మా ముగ్గురి పిల్లల మీదే (అంటే ఆ ఇంటి పిల్లల మీదే)...మరలా ఇంటి అల్లుళ్ళు, కోడలు, మనవళ్లు, మనవరాలి మీద ఉండదు...నాకు ఎంత ఆశ్చర్యంగా ఉంటుందో ఎవరు చెప్పారు దానికి మా బంధుత్వాలు అని!!

ఇది మా నాయనమ్మకి వీరాభిమాని. హచ్ ఏడ్‍లో కుక్కలాగా ఇది కూడా మా నాయనమ్మ ఎక్కడుంటే అక్కడే! అసలు వదిలేది కాదు. అప్పటికే మా నాయనమ్మ ఓపిక అయిపోవటం మూలాన ఎక్కువగా పడుకునే ఉండేది. మా నాయనమ్మ ఏనాడూ దానికి అన్నం పెట్టి ఎరగదు. దాని అన్నపానాదులు అన్నీ మా అమ్మే చూసుకునేది అయినా దానికి మా నాయనమ్మ అంటేనే ఇష్టంగా ఉండేది. ఆమెకి బాగోనప్పుడు ఆమె మంచాన్ని అసలు వదిలేది కాదు.  బయటి వాళ్లని ఎవరినీ ఆమె మీద చెయ్యి వేయనిచ్చేది కాదు..చివరికి డాక్టరుని కూడా...ముందు దానిని కట్టేసాకే డాక్టరు గారు లోపలికి వచ్చేవాళ్లు.

మామూలుగానే ముందునుండీ మా అమ్మ నాన్లకి మా ఇళ్లకి ఎవరిళ్లకి వచ్చి ఓ నాలుగు రోజులు ఉండే అలవాటు లేదు! ఎప్పుడైనా వచ్చినా ఒకటి రెండు రోజులే ఉండేది.  మా నాయనమ్మ ఉన్నంతకాలం ఆమెకి కష్టం అని వచ్చేవాళ్లు కాదు..ఇప్పుడేమో కుక్క వంక చెపుతారు..మేము లేకపోతే అది అన్నం తినదు..పాలు తాగదు అంటూ.
మా నాన్న మాతో ఉన్నట్టే దానితో కూడా యమా  స్ట్రిక్టుగా ఉంటారు. అది కూడా ఆయన ఉన్నంత సేపు ఎంత బుద్దిమంతురాలి లాగా ఉంటుందో!

బాగా తెలిసినవాళ్లు కూడా అది చూస్తూ ఉండగా మా ఇంట్లో నుండి ఏ వస్తువూ (అది వాళ్ల వస్తువు అయినా సరే) తీసుకెళ్లే సాహసం చేయరు.  అప్పటివరకు మెదలకుండా పడుకుందల్లా వాళ్లు గుమ్మం దాటేటప్పుడు ఒక్కసారిగా ఎగిరి మీద పడుతుంది.  ఎవరికయినా ఏ వస్తువయినా ఇవ్వాలంటే దాన్ని కట్టేసి అయినా ఇవ్వాలి లేదా మా  అమ్మ బయటికి వెళ్లి దానికి కనపడకుండా అయినా ఇవ్వాలి.

ఇంతగా అలవాటయిన ప్రాణి ఇక లేదంటే రేపటినుండి వాళ్లకి ఎలా ఉంటుందో!!

Read more...

అమ్మమ్మ-అల్జీమర్స్

 సెప్టెంబరు 21,  ప్రపంచ అల్జీమర్స్ రోజు

ముసలితనం కన్నా భయంకరమైన జబ్బు ఇంకొకటి  లేదట!

ప్రపంచంలో ఏ జబ్బుకయినా మందులు ఉన్నాయి, ఉపశమనం ఉంది.....కాన్సరు, ఎయిడ్సు లాంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులను కూడా ముందుగా గుర్తించి సరైన వైద్యం అందిస్తే పూర్తిగా తగ్గించవచ్చు కానీ ఈ ముసలితనం అన్నది చికిత్స లేని జబ్బు అని  సెలవిచ్చాడు ఓ మహానుభావుడు.  మరి ఈ చికిత్స లేని జబ్బుకి తోడు ఇంకో చికిత్స లేని జబ్బు తోడయితే.......ఆ వ్యక్తి పరిస్థితేమిటి?  అదే అల్జీమర్స్.....వయస్సుతో వచ్చే మతిమరుపు రోగం.... .అది కూడా భయంకరమయిన ప్రాణాంతకమయిన  మతిమరుపు.

ప్రస్తుతం ప్రపంచంలో 65 ఏళ్ళకు పైబడిన వారిలో 5 శాతం మంది ఈ వ్యాది భారిన పడుతున్నారని ఓ అంచనా.  దీని ముఖ్య లక్షణం జ్ఞాపకశక్తి క్షీణించటం.  మతిమరుపు అన్నది మన అందరిలో కొద్దొ గొప్పో ఉంటూనే ఉంటుంది.  వయస్సు పైబడే కొద్ది అది కాస్త ఎక్కువ అవుతుంది.  కానీ ఆ ఎక్కువవటం అన్నది ఈ వ్యాధిగ్రస్థుల్లో ఎంత ఎక్కువగా ఉంటుందంటే  ఈ మతిమరుపుతో రోజురోజుకి వారి దైనందిక జీవితం దుర్లభంగా మారుతుంది.  ఏదీ గుర్తుండదు.  అన్నం తిన్నది లేనిది గుర్తుండదు.  ఇంట్లోని తన మనుషులే తనకి గుర్తుండరు.... పేర్లు గుర్తుండవు,  బంధుత్వాలు గుర్తుండవు......  జీవితంలో అనుభవాలు, అనుభూతులు ఏవీ గుర్తుండవు.

 మొదట్లో వర్తమానానికి గతానికీ  మధ్య రంగుల రాట్నం తిరుగుతూ ఉంటారు.  తరువాత తరువాత గతం, వర్తమానం ఏమీ గుర్తుండవు. అంతా అయోమయం...శూన్యం.....ఆ శూన్యంలో నుండి వచ్చే అసహనం, కోపం, చిరాకు....... స్నానం చేయటం, బట్టలు మార్చుకోవటం లాంటి దైనందిక పనులు కూడా చేసుకోలేరు.  కొన్నాళ్లకి మాట్లాడటం, వ్రాయటం, నడవటం కూడా చేయలేరు.  వారి జ్ఞాపకాలన్నీ బ్రతికుండగానే సమాధి అయిపోతాయన్నమాట!   ఇలాంటి లక్షణాలు ఉన్న వ్యక్తి మన ఇంట్లోనే ఉంటే!!

అవును మా అమ్మమ్మకి ఓ మూడు నాలుగు సంవత్సరాలనుండి ఈ వ్యాధి ఉంది.  ఆమె వయస్సు 80 పైనే.  ముందు మామూలు వయస్సుతో పాటు వచ్చే మతిమరుపు అనుకున్నాం.  తరువాత తరువాత అసలు రోజూ చూసే మనుషుల్ని కూడా  గుర్తుపట్టటం మానేసింది.  నేను దాదాపు రెండు మూడురోజులకి ఒకసారి తన దగ్గరకి వెళ్లేదాన్ని.  ఒక్కో రోజు బాగానే గుర్తు పట్టేది.....ఒక్కో రోజు నువ్వెవ్వరివమ్మా అని అడిగేది.  ఏంటమ్మమ్మా నేను అంటే ఏమోనమ్మ గుర్తురావటం లేదు అని అమాయకంగా ఓ నవ్వు నవ్వేది.  మీ లక్ష్మి గారమ్మాయిని అంటే మళ్లీ కాస్త జ్ఞాపకం వస్తా!! మొదట్లో మాకు ఇదంతా కొంచం వినోదంగానే ఉండేది......తరువాత తరువాత అర్థం అయ్యింది ఈ మతిమరుపు ఎంత బాధాకరమో.  తనకే కాదు ఇంట్లో వాళ్లకి కూడా దాంతో చాలా ఇబ్బందే.

అన్నం తిన్న కాసేపటికే ఏంటి ఇవాళ నాకింకా అన్నం పెట్టలేదు పెట్టు అంటూ వచ్చి టేబులు దగ్గర కూర్చుంటుంది.   ఉండుండి గతంలోకి వెళ్లిపోతుంది...అక్కడే బ్రతికేస్తుంది.....ఇక ఆమె ఆలోచనలు అప్పటినుండి  ఇప్పటికి రావు....అక్కడే ఆగిపోతాయి.  ఆమె మేనత్తలు, మేనమామలు, ముసలమ్మలు... అన్నయ్యలు, వాళ్ల పిల్లలు....తను అప్పటి జీవితంలో ఎవరితో అయితే ఎక్కువ సన్నిహితంగా ఉందో  వాళ్లందరూ గుర్తుకొస్తారు.  వాళ్లందరూ (పోయినవాళ్లతో సహా) ఇప్పుడు తనతో ఉన్నారనుకుంటుంది.

అప్పట్లో పొద్దున్నే లేచి గొడ్ల దగ్గరికి వెళ్ళి పాలు తీయటం, వాకిట్లో నీళ్లు చల్లి ముగ్గు వేయటం.....ఇవన్నీ గుర్తుకొస్తాయి....పాలుపిండే టైము అయింది చావిడి దగ్గరికి వెళ్ళాలంటూ హడావిడిగా బయలుదేరుతుంది!  ఒక్కోరోజు అర్థరాత్రి లేచి తెల్లవారింది వాకిలి ఊడవాలి అంటూ చీపురు పట్టుకు బయలుదేరుతుంది.  ఇక మామయ్య వాళ్లు తలుపులకి తాళం వేయటం ప్రారంభించారు.  మొన్నొక రోజు ఇలానే రాత్రిపూట లేచి వాకిలి ఊడవాలి అంటూ చీపురు కోసం చీకట్లో దేవులాడుతూ పడి కాలు తుంటి విరగ్గొట్టుకుంది, దానికి ఆపరేషన్..... ఆరు వారాలు బెడ్ రెస్టు....ఎంత నరకమో!!

 ఈ మతిమరుపు అన్నది కూడా తెరలు తెరలుగా వస్తుందనుకుంటా!  అప్పటిదాకా మామూలుగా ఉందల్లా హఠాత్తుగా లేచి అమ్మాయి నేనొచ్చి చాలా సేపయిందిగా ఇక నేను మా ఇంటికి వెళతా  అంటూ బయలుదేరుతుంది.  ఎప్పుడూ ఎవరో ఒకరు కాపలా ఉండాలి.  ఎప్పుడైనా ఒకటి రెండు రోజులు వేరే ఎక్కడికయినా వెళ్ళొస్తే తనకి ఇల్లు మనుషులు అంతా కొత్తగా కొత్తగా అయోమయంగా ఉంటుంది.  బాత్రూం ఎక్కడో...వంటిల్లు ఎక్కడో....బెడ్ రూము ఎక్కడో అన్ని మర్చిపోతుంది....అన్నీ మళ్లీ అలవాటు చేయాలి.

వీళ్లతో వ్యవహరించటం కూడా చాలా కష్టమే.  ఊరికే కోపం వస్తుంది.  నువ్వు అన్నీ మర్చిపోతున్నావు అంటే మా అమ్మమ్మకి ఎంత కోపమో.  వీళ్లని పసిపిల్లలకి మల్లే  జాగ్రత్తగా చూసుకోవాలి.  వాళ్లతో వాదనలు పెట్టుకోకూడదు.  స్నేహభావంతో మెలగాలి.  వాళ్లు చేస్తామన్న పనులు చిన్నవి చిన్నవి చేయనివ్వాలి, కాకపోతే ఎవరో ఒకరి పర్యవేక్షణ ఉండాలి. 

ఇదంతా ఒక ప్రత్యేకమైన జన్యువులో లోపం వల్ల వస్తుందట. పల్లెటూర్లలో వారికంటే పట్నాలలోని వారికి ఎక్కువగా వస్తుందట. ఒంటరి జీవులకు ఇది మరీ తొందరగా వస్తుందట....ఆడవారికి మరీను. ఇది రాకుండా నివారించటానికో వచ్చాక  తగ్గించటానికో ప్రత్యేకమయిన చికిత్స కాని మందులు కాని లేవనే చెప్పొచ్చు. మన దేశంలో దీని గురించి ప్రజలలో అవగాహన కూడా తక్కువే.  ఇప్పుడు ఏవో స్క్రీనింగులు,  టెస్టులు- MMSE (Mini Mental State Exam)  వచ్చాయి....ముందుగా గుర్తించవచ్చు అంటున్నారు కాని  అవన్నీ అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లోనే అంతంతమాత్రంగా ఉన్నాయి.  ఇక మన దేశంలో విస్తృతంగా రావటానికి చాలా సమయం పట్టవచ్చు. మనదేశంలో కూడా వీళ్ల కోసం ఓ సొసైటీ ఉంది. 

అసలు మనిషి ఆయుర్దాయం పెరిగేకొద్ది ఇలాంటి సమస్యలు కూడా ఎక్కువవుతున్నాయి.  బుర్రకి ఎప్పుడూ ఏదో ఒక పని పెడుతుంటే ఈ జబ్బు వచ్చే అవకాశాలు తక్కువట.  అందుకే 50 దాటిన వారు పుస్తకాలు చదవటం, పజిల్సు ఎక్కువగా చేస్తుండటం లాంటివి చేస్తుండాలి అని చెపుతున్నారు శాస్త్రవేత్తలు. అసలు నన్నడిగితే రిటైర్మెంటు దగ్గరపడ్డ వాళ్లందరికి బ్లాగులు చదవటం అలవాటు చేస్తే సరి,  మేదడుకి మంచి మేత!!

    మా అమ్మమ్మ లాంటి మరెంతమందో అమ్మమ్మలకి,  తాతయ్యలకి  ఈ  టపా.

Read more...

జాతస్య మరణం ధృవమ్

"జాతస్య మరణం ధృవమ్" మరోసారి రుజువయ్యింది. ఏ నిమిషానికి ఏమి జరుగునో ఎవరూహించెదరు?  నిన్నటి వరకు ఈ రాష్ట్రాన్ని శాసించిన వ్యక్తి,  తన ఎత్తులతో జిత్తులతో  రాజకీయ ప్రత్యర్థులకి గుండెల్లో రైళ్ళు పరుగెత్తించి కంటి మీద నిద్ర లేకుండా చేసిన వ్యక్తి.....ఇక లేడు. దేవుడు మా పక్షమే అని గర్వంగా చెప్పుకున్న వ్యక్తి ఎవరికీ చెప్పకుండానే ఆ దేవుడి దగ్గరకు వెళ్లిపోయాడు!

చిద్విలాసంగా చేయి ఊపుతూ ఆత్మవిశ్వాసంతో హుందాగా ఠీవిగా నడిచొచ్చే రాజశేఖరరెడ్డి ఇక లేరు అంటే నమ్మశక్యంగా లేదు.  నిజంగా రాష్ట్ర చరిత్రలో ఇది ఓ దుర్దినం.  తను ఎలాంటి వ్యక్తి అయినా ఇలాంటి అర్థంతపు చావు అది కూడా 24 గంటల తరువాత కాని ఏం జరిగిందో ..అసలు ఎలా జరిగి ఉంటుందో అంతుపట్టని అయోమయం..గుర్తుపట్టటానికి కూడా వీలులేకుండా ముక్కలు ముక్కలయిపోయిన శరీరం..ఇలాంటి చావు ఎవరకీ వద్దు అనిపించేంతటి భీభత్సం.  అనామకంగా కారడవుల్లో,  హోరు వర్షంలో,  కొండల మధ్య  మంటలకు ఆహుతి అయ్యాడంటే నమ్మశక్యంగా లేదు.  జల యజ్ఞం...జల యజ్ఞం అని తపించిన వ్యక్తి ఇలా ప్రకృతి కన్నెర్రకి గురి కావటం విచిత్రమే!

తన గుండె ధైర్యం,  స్థిరచిత్తం,  మొండితమే తనకీ చావుని తెచ్చిపెట్టాయా?  నిన్న ఈ వార్త విన్నప్పటి నుండీ కూడా నాకు పూర్తి నమ్మకం, ఎక్కడో అడవుల్లో చిక్కుకుని పోయుంటారు,  ఇప్పుడో అప్పుడో తన ట్రేడ్ మార్కు నవ్వుతో చేయి ఊపుకుంటూ క్షేమంగా తిరిగి వచ్చేస్తారని.  రాత్రి కల కూడా......రాజశేఖరరెడ్డి గారి కుడి చేతికి ఓ చిన్న దెబ్బ తగిలింది, మరేం పర్లేదు క్షేమంగా ఉన్నారని.....అంతే ఇలానే జరిగి ఉంటుందని పొద్దున లేచాక కూడా ఓ ధీమా,  ఓ నమ్మకం... కానీ కాసేపటిలోనే అంతా అయిపోయిందన్న సమాచారం.

ఒక సంఘటన జరిగాక ఏవేవో వదంతులు వస్తుంటాయి.  భద్రతాలోపాలో.....నిర్ల్యక్షమో.....కారణాలుగా చూపిస్తుంటారు.  ఇలా చేసుండాల్సింది....అలా చేసుండకూడదు అని వృధా విశ్లేషణలు జరుపుతుంటారు.  కానీ ఏం చేసినా పోయిన ప్రాణాలు తిరిగి రావు కదా!  ఇక ఆ మనిషి లేడు తిరిగరాడన్న  నిజాన్ని మనం ఇంకా జీర్ణమే చేసుకోలేదు కాని మన రాజకీయనాయకులు మాత్రం ముఖ్యమంత్రి పదవి కోసం రాజకీయ జిత్తులకు అప్పుడే తెరలు తీసారు.

ముఖ్యమంత్రి గారితో పాటు  ఆయన ముఖ్య కార్యదర్శి సుబ్రహ్మణ్యం, భద్రతాధికారి వెస్లీ,  పైలట్లు భాటియా, సత్యనారాయణ రెడ్డి గార్ల ఆత్మకు శాంతి కలగాలని అశిస్తూ.....వారి కుటుంబ సభ్యులకు సానుభూతి తెలియచేస్తూ!!

Read more...